Falownik to serce każdej instalacji fotowoltaicznej – urządzenie, które przekształca prąd stały (DC) z paneli PV na prąd zmienny (AC), niezbędny do zasilania domowych urządzeń oraz ładowania samochodu elektrycznego. W związku z tym pojawia się pytanie: czy możliwe jest ładowanie auta tylko w czasie aktywnej pracy falownika, a więc wyłącznie wtedy, gdy panele generują energię? Odpowiedź brzmi: tak, ale rozwiązanie to niesie za sobą istotne ograniczenia. Uzależnienie ładowania wyłącznie od bieżącej produkcji PV wymaga odpowiedniej konfiguracji systemu i może wpłynąć na wygodę użytkowania pojazdu oraz efektywność całej instalacji.
Falownik aktywny tylko przy nasłonecznieniu
Falownik uruchamia się wtedy, gdy napięcie i prąd z paneli PV osiągną minimalny próg pozwalający na bezpieczne i stabilne działanie – zazwyczaj tuż po wschodzie słońca. W ciągu dnia jego praca jest ściśle związana z nasłonecznieniem: spadek promieniowania słonecznego (np. przez zachmurzenie lub zmrok) powoduje jego wyłączenie. W praktyce oznacza to, że ładowanie auta tylko wtedy, gdy falownik jest aktywny, ogranicza się do godzin dziennych. Takie podejście można spotkać w systemach fotowoltaika skonfigurowanych z myślą o maksymalnej autokonsumpcji energii bez użycia magazynu.
Ograniczenia takiego rozwiązania
Ładowanie uzależnione od pracy falownika oznacza, że pojazd musi być podłączony do ładowarki w czasie produkcji PV – co nie zawsze jest możliwe z uwagi na rytm dnia użytkownika. Przykładowo, jeśli auto jest wykorzystywane do dojazdów i wraca do domu wieczorem, to z energii produkowanej przez panele nie da się skorzystać bezpośrednio. W takim przypadku część produkcji trafia do sieci lub zostaje zmarnowana. Rozwiązania takie jak instalacje fotowoltaiczne zakładają wykorzystanie harmonogramów ładowania zsynchronizowanych z godzinami pracy falownika, by zoptymalizować wykorzystanie energii w dni robocze i weekendy.
Możliwość wspomagania z magazynu energii
Aby zniwelować ograniczenia wynikające z uzależnienia ładowania od działania falownika, coraz częściej stosuje się magazyny energii. Pozwalają one gromadzić nadwyżki produkcji PV w ciągu dnia i wykorzystywać je wieczorem lub nocą, kiedy falownik już nie pracuje. System zintegrowany z magazynem może automatycznie przełączać zasilanie wallboxa pomiędzy PV i akumulatorem, utrzymując stabilność i elastyczność działania. Tego typu integrację oferują fotowoltaika z systemem EMS i magazynami energii litowo-żelazowo-fosforanowymi (LiFePO4).
Inteligentne sterowanie i ładowanie zależne od produkcji
Nawet bez magazynu możliwe jest inteligentne zarządzanie ładowaniem z PV – np. poprzez funkcję „ładowania tylko z nadwyżek”. Wallbox monitoruje moc oddawaną do sieci i uruchamia ładowanie dopiero wtedy, gdy pojawi się nadprodukcja, czyli w czasie aktywnej pracy falownika. Systemy takie nie tylko minimalizują pobór z sieci, ale również dostosowują moc ładowania do chwilowych warunków pogodowych. Takie rozwiązania implementuje instalacje fotowoltaiczne zintegrowane z wallboxami i dynamicznym monitoringiem energii w czasie rzeczywistym.
Czy warto ładować auto wyłącznie w czasie pracy falownika?
Dla użytkowników, którzy mają dostęp do pojazdu w ciągu dnia i chcą maksymalnie ograniczyć zużycie prądu z sieci, takie rozwiązanie może być efektywne. Wymaga to jednak dyscypliny, odpowiedniego harmonogramu dnia i często – kompromisu w zakresie szybkości ładowania. Dla pełnej elastyczności warto rozważyć integrację z magazynem energii, który uniezależni proces ładowania od chwilowego nasłonecznienia.